Advokim dhe lobim i vazhdueshëm në lidhje me zbatimin e legjislacionit dhe politikave aktuale për barazinë gjinore dhe përmirësimin e tyre

Përmirësimi dhe zbatimi efektiv i politikave dhe legjislacionit aktual në lidhje me barazinë gjinore dhe të drejtat e njeriut të grave ka qenë në qendër të aktiviteteve të vazhdueshme të advokimit dhe lobimit të AWEN dhe anëtarëve të tij. Në këtë kuadër janë zhvilluar takime të vazhdueshme me institucionet përkatëse publike. AWEN dhe anëtarët e saj kanë marrë pjesë në disa konsultime kombëtare mbi ligje dhe akte nënligjore të ndryshme lidhur me të drejtat e grave. Të dhëna dhe rekomandime janë përpiluar dhe dorëzuar duke theksuar nevojat për përmirësimin e zbatimit të politikave dhe legjislacionit për barazinë gjinore dhe të drejtat e grave. AWEN dhe anëtarët kanë prioritizuar disa tema të avokimit bazuar në momentin dhe nevojat e shfaqura. Këto tema janë adresuar nëpërmjet lobimit dhe nismave avokuese, si dhe nëpërmjet veprimeve advokuese në zhvillim të kryera nga grantmarrësit. Disa nga temat kryesore që janë trajtuar gjatë periudhës së zbatimit të projektit janë si më poshtë:

  1.  Nevoja për ngritjen dhe funksionimin e mekanizmave të referimit për dhunën në familje në të gjithë vendin dhe zbatimin e legjislacionit përkatës për RM-të - përpjekjet lobuese dhe avokuese të AWEN dhe anëtarëve në nivel qendror (MSHMS) dhe lokal (bashki) për të krijuar/përmirësuar funksionimin të MK-ve, veçanërisht në rrethet ku operojnë anëtarët e AWEN.
  2.  Mungesa e shërbimeve të specializuara të mbështetjes për të mbijetuarat e dhunës me bazë gjinore në nivel lokal - AWEN ka mbështetur organizatat për ofrimin e shërbimeve për të mbijetuarit e DhF dhe trafikimit, duke i dhënë përparësi përpjekjeve të avokimit/lobimit si në nivel lokal ashtu edhe në atë qendror. Institucionet e synuara janë MSHMS dhe Shërbimet Sociale Shtetërore.
  3.  Hartimi i një modaliteti për mbështetjen e organizatave që ofrojnë shërbime sociale, veçanërisht për vajzat dhe gratë nga institucionet shtetërore;
  4.  Zbatimi i kuadrit ligjor ndërkombëtar dhe kombëtar për barazinë gjinore veçanërisht të Konventës së Stambollit;
  5.  Mungesa dhe zgjerimi i shërbimeve rehabilituese për dhunuesit;
  6.  Zbatimi i Ligjit për Ndihmën Juridike Falas në lidhje me aksesin në drejtësi të të mbijetuarve të DhF – një rol monitorues është luajtur nga AWEN dhe anëtarët për të ndjekur zbatimin, identifikimin dhe adresimin e mangësive dhe sfidave. Institucionet e synuara kanë qenë strukturat përgjegjëse në nivel qendror dhe vendor për zbatimin e Ligjit për Ndihmën Juridike Falas.
  7.  Nevoja për ndërhyrje parandaluese parësore në nivel qendror dhe vendor që trajtojnë dhunën në marrëdhëniet intime (DhMI) midis të rinjve/adoleshentëve – në nivel vendor: institucionet e synuara kanë qenë stafi i Drejtorisë Arsimore Vendore në Tiranë dhe Kamëz (mësues dhe psikologë), si edhe oficerë policie të Akademisë së Sigurisë në Tiranë, duke shfrytëzuar gjetjet e studimit kërkimor pionier të kryer nga AWEN gjatë vitit 2018.
  8.  Mungesa dhe zgjerimi i shërbimeve rehabilituese për dhunuesit – kjo është një temë e rëndësishme për AWEN dhe anëtarët. Përpjekjet lobuese dhe advokuese për zgjerimin e këtij shërbimi në bashki të tjera (përveç Tiranës dhe Shkodrës) kanë synuar MSHMS.
  9.  Fuqizimi ekonomik i grave – AWEN dhe anëtarët e saj, kanë ushtruar presion mbi strukturat qeveritare, në nivel qendror dhe vendor, lidhur me nevojën e ndërhyrjeve lokale për fuqizimin e vajzave dhe grave. Fokusi ka qenë në grupet vulnerabël të vajzave dhe grave përmes disa projekteve të financuara nga ky program, disa prej tyre ndër grantet e avokimit në zhvillim në zona si Kruja, Përmeti, Elbasani, etj.
  10.  Zbatimi i Planit Kombëtar të Veprimit të Rezolutës 1325 të OKB-së – AWEN në bashkëpunim të ngushtë me organizatën anëtare të saj, “Shoqata “Gruaja, Paqja dhe Siguria”, me mbështetjen e organizatave të tjera anëtare, të cilat janë angazhuar në përpjekje të vazhdueshme lobimi dhe avokimi në këtë drejtim.
  11.  Të drejtat pronësore të grave – Përpjekjet e avokimit në këtë temë janë bazuar në ekspertizën e organizatës anëtare AWEN, LKGV dhe SHGPS. Përpjekjet e avokimit në këtë temë janë realizuar gjithashtu përmes tre granteve të avokimit;
  12.  Roli i medias në avancimin e të drejtave të njeriut të grave - përpjekjet konkrete të avokimit dhe lobimit kanë synuar të adresojnë disa problematika që lidhen me përfaqësimin dhe raportimin e çështjeve të grave dhe të drejtave të njeriut të grave në mediat audio-vizive. Institucionet kryesore si AMA – Autoriteti i Monitorimit të Medias dhe Media Kombëtare janë shënjestruar përmes dy granteve advokuese në zhvillim të zbatuara nga NCCS dhe AWA (në vazhdim).
  13. Angazhimi i burrave dhe djemve si partnerë drejt barazisë gjinore – Kjo ka qenë një temë ndërsektoriale në të gjitha veprimet e avokimit dhe lobimit. Ndërsa synojnë të ndikojnë në axhendën qendrore dhe lokale për çështjet e të drejtave të njeriut të grave, AWEN dhe anëtarët kanë qenë gjithashtu të qëllimshëm në angazhimin e sa më shumë djemve dhe burrave (vendimmarrës, partnerë, profesionistë, të rinj, etj.). Fushata e iniciuar nga Ambasada Suedeze dhe e zbatuar nga AWEN (Global Guys Talk) gjatë vitit 2020 është një nga praktikat më të mira në lidhje me këtë komponent.
  14.  Përpjekje lobimi dhe avokimi në interesin më të mirë të qytetarëve të dëmtuar nga tërmeti i 26 nëntorit 2019. Tre projekte specifike që trajtojnë shqetësimet e lidhura pas tërmetit u zbatuan nga tre organizata anëtare të AWEN në zonat e dëmtuara, kryesisht në Durrës dhe Tiranë.

Mbrojtja e viktimave penale

AWEN gjatë 6 muajve të fundit është duke realizuar mbrojtjen e 19 viktimave të veprave penale në Gjykatat e rretheve gjyqësore. Të gjitha rastet kanë përjetuar krime të dhunës me bazë gjinore kundër tyre dhe familjareve/ëve të tyre.